PORADY PRAWNE

Ochrona przedemerytalna.

  • Drukuj

Ochrona przedemerytalna.

Ochrona przedemerytalna wynika z art. 39 Kodeksu pracy (Dz.U. 1974 Nr 24 poz. 141). Zgodnie z nim pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie mniej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku. Określone grupy pracowników przechodzące na emeryturę wcześniejszą z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze również są objęte tą ochroną – wyroki SN z 5 lipca 2011 r. (I PK 15/2011) i 9 marca 2009 r. (I PK 180/08).
Zakaz obowiązuje w przypadku wszystkich umów, które mogą być wypowiedziane. Ochroną są więc również objęci pracownicy zatrudnieni na innych umowach okresowych (np. umowach na okres próbny, umowach na zastępstwo, jak i na umowach na czas określony, które w swojej treści dopuszczają możliwość ich wcześniejszego rozwiązania za dwutygodniowym wypowiedzeniem).
Przewidziany w art. 39 Kodeksu pracy zakaz wcześniejszego wypowiedzenia umowy o pracę nie dotyczy umowy o pracę zawartej na czas określony, która uległaby rozwiązaniu z upływem okresu jej trwania przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego umożliwiającego mu uzyskanie prawa do emerytury – wyrok SN z 27 lipca 2011 r., (PK 20/11).
Zakaz obejmuje również wypowiedzenie zmieniające warunki pracy i płacy. Istnieją jednak wyjątki od tej zasady. Obejmują one sytuacje, gdy takie wypowiedzenie stało się konieczne ze względu na wprowadzenie nowych zasad wynagradzania dotyczącego ogółu pracowników zatrudnionych w firmie (grupie do której należy pracownik) lub stwierdzoną orzeczeniem lekarskim utratę zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy (albo niezawinioną przez pracownika utratę uprawnień koniecznych do jej wykonywania).
W porządku prawnym przewidziana jest jeszcze jedna możliwość wręczenia pracownikowi wypowiedzenia zmieniającego. Chodzi o sytuację, w której z przyczyn niedotyczących podwładnych nie jest możliwe ich zatrudnienie na dotychczasowym stanowisku. Gdy skutkuje to obniżeniem wynagrodzenia, pracownikowi przysługuje dodatek wyrównawczy. Przepis ten dotyczy jedynie firm zatrudniających co najmniej 20 pracowników – ustawa z 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązania pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. Z 2003 r. nr 90, poz. 844).
Przepisów art.39 nie stosuje się w przypadku uzyskania przez pracownika prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Ochrona nie obowiązuje także w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji zakładu pracy. Ochrona przed wypowiedzeniem nie wyklucza tzw. zwolnienia dyscyplinarnego lub za porozumieniem stron.

/Red/