RADA UE
- Szczegóły
- Utworzono: wtorek, 31, lipiec 2012 18:31
Rada Unii Europejskiej (fr. Conseil de l'Union européenne, ang. Council of the European Union) – główny organ decyzyjny Unii Europejskiej, posiada siedzibę w Brukseli, a jedynie w kwietniu, czerwcu i październiku spotkania mają miejsce w Luksemburgu. Dawniej była nazywana Radą Ministrów lub Radą Ministrów Unii Europejskiej[1].
Rady Unii Europejskiej nie należy mylić z Radą Europejską ani z Radą Europy.
Rada UE przybrała obecną nazwę na mocy własnej decyzji w 1993 roku. Jednakże w traktatach stanowiących podstawę Unii cały czas widnieje nazwa Rada (gdyż do 30 listopada 2009 roku była oficjalnie nie organem Unii, ale Wspólnot Europejskich).
Organizacja Rady
Rada, w zależności od rozpatrywanych spraw, składa się bądź z ministrów spraw zagranicznych każdego z państw członkowskich Unii Europejskiej (jest to wtedy tzw. Rada Ogólna), bądź z takiej samej liczby ministrów innego resortu (Rada Branżowa).
Razem istnieje dziesięć możliwych konfiguracji Rady[2]:
- Rada ds. Ogólnych (GAC)
- Rada ds. Zagranicznych (FAC)
- Rada ds. Gospodarczych i Finansowych (ECOFIN)
- Rada ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (JHA)
- Rada ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów (EPSCO)
- Rada ds. Konkurencyjności (COMPET)
- Rada ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii (TTE)
- Rada ds. Rolnictwa i Rybołówstwa (AGRI)
- Rada ds. Środowiska (ENVI)
- Rada ds. Edukacji, Młodzieży i Kultury (EYC).
Przewodniczącym Rady jest minister z kraju sprawującego aktualnie prezydencję, za wyjątkiem Rady do spraw zagranicznych której przewodniczy zawsze wysoki przedstawiciel do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa. Prezydencja Rady przypada co pół roku na kolejne państwo członkowskie.
Obsługę Rady zapewnia Sekretariat, na czele którego stoi Sekretarz Generalny (obecnie Uwe Corsepius). Sekretarz Generalny od 18 września 1999 r. do 30 listopada 2009 r. z urzędu pełnił też funkcję wysokiego przedstawiciela do spraw wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Funkcję tę sprawował na mocy decyzji traktatu amsterdamskiego, natomiast utracił na mocy postanowień traktatu lizbońskiego.
Kompetencje Rady UE
Zgodnie z tekstem Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej podstawowymi funkcjami Rady są funkcje prawodawcze i budżetowe. Dzieli je wszakże, jako równorzędny prawodawca, z Parlamentem Europejskim. W tym zakresie i we współpracy z Parlamentem Rada:
- wydaje akty prawnie wiążące (rozporządzenia, dyrektywy, decyzje) w toku procedur legislacyjnych
- wydaje akty nie mające mocy prawnie wiążącej (zalecenia, opinie, memoranda, stanowiska)
- wzywa Komisję Europejską do określonych działań, w tym do inicjatywy ustawodawczej
- bierze udział w tworzeniu budżetu
- zawiera umowy międzynarodowe i koordynuje negocjacje przed ich zawarciem
Rada wraz z Radą Europejską posiada też kompetencje do podejmowania decyzji w zakresie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa.
Posiada również pewne kompetencje w zakresie wyboru członków innych instytucji
- zatwierdza listę członków Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów
- bierze udział w wyborze członków Komisji
Ponadto jest organem uprzywilejowanym w kwestii kierowania skarg do TS UE o stwierdzenie nieważności aktów prawa wspólnotowego oraz skarg na bezczynność organów.
Tryb funkcjonowania Rady Unii Europejskiej
- Obrady mogą być tajne lub jawne; jawne są posiedzenia, podczas których Rada obraduje i głosuje nad projektem aktu prawodawczego.
- Członkowie Rady reprezentują interesy poszczególnych państw.
- Przedstawiciele państw muszą uczestniczyć osobiście (wyjątkowo dopuszczalny jest pełnomocnik).
- Posiedzenia Rady są przygotowywane przez Komitet Stałych Przedstawicieli (COREPER) składający się z ambasadorów państw członkowskich akredytowanych przy Unii Europejskiej. Decyzje w mniej kontrowersyjnych sprawach są podejmowane przez COREPER i tylko formalnie zatwierdzane przez Radę.
- W zależności od istotności sprawy Rada podejmuje decyzje w trojaki sposób
- większością zwykłą – jest to domyślny sposób podejmowania uchwał, jednak w praktyce stosuje się go tylko do spraw technicznych;
- większością kwalifikowaną – obecnie uchwala się tak większość decyzji merytorycznych (zobacz niżej);
- jednomyślnie – dawniej sposób stosowany najczęściej, po zmianach wprowadzonych przez jednolity akt europejski, traktat amsterdamski, traktat nicejski i traktat lizboński stopniowo ograniczono jego używanie na rzecz większości kwalifikowanej; wstrzymanie się od głosu nie stoi na przeszkodzie do jednomyślnego podjęcia uchwały.
