PORADY PRAWNE

Pod­sta­wa i za­kres od­po­wie­dzial­no­ści od­szko­do­waw­czej pra­co­daw­cy

Szczegóły

Utworzono: wtorek, 27, listopad 2012 06:06

Pod­sta­wą do­cho­dze­nia ro­szczeń po­za ubez­pie­cze­nio­wych z ty­tu­łu wy­pad­ku przy pra­cy lub cho­ro­by za­wo­do­wej jest udo­wo­dnie­nie pra­co­daw­cy za­wi­nie­nia w za­kre­sie nie wy­wią­za­nia się z obo­wiąz­ków w za­kre­sie bhp, któ­rych na­ru­sze­nie do­pro­wa­dzi­ło w skut­kach do wy­pad­ku przy pra­cy al­bo cho­ro­by za­wo­do­wej. Fak­ty świad­czą­ce o za­wi­nie­niu pra­co­daw­cy mo­gą wy­ni­kać z tre­ści pro­to­ko­łu po­wy­pad­ko­we­go, do­ku­men­ta­cji kon­trol­nej or­ga­nów na­dzo­ru nad wa­run­ka­mi pra­cy, głó­wnie Pań­stwo­wej In­spek­cji Pra­cy i Pań­stwo­wej In­spek­cji Sa­ni­tar­nej, a tak­że in­nych do­ku­men­tów bę­dą­cych w po­sia­da­niu pra­co­daw­cy. Posz­ko­do­wa­ny, któ­ry uległ wy­pad­ko­wi przy pra­cy, lub za­cho­ro­wał na cho­ro­bę za­wo­do­wą mo­że zwró­cić się do wła­ści­we­go in­spek­to­ra pra­cy z wnios­kiem o zba­da­nie oko­licz­no­ści i przy­czyn wy­pad­ku przy pra­cy lub po­wsta­nia cho­ro­by za­wo­do­wej i prze­ka­za­nie sto­so­wnych in­for­ma­cji nie­zbę­dnych do dal­sze­go po­stę­po­wa­nia od­szko­do­waw­cze­go. Czyn­no­ści kon­trol­ne in­spek­to­ra pra­cy mo­gą do­pro­wa­dzić do uja­wnie­nia rze­czy­wi­stych oko­licz­no­ści ma­ją­cych zwią­zek przy­czy­no­wo­-skut­ko­wy z wy­pad­kiem przy pra­cy, cho­ro­bą za­wo­do­wą al­bo cho­ro­bą pa­ra­za­wo­do­wą. Zgo­dnie z uchwa­łą 7 sę­dziów SN z dnia 4.12.1987 r., pra­co­wnik, któ­ry do­znał uszczer­bku na zdro­wiu wsku­tek spo­wo­do­wa­nej wa­run­ka­mi pra­cy cho­ro­by, nie bę­dą­cej cho­ro­bą za­wo­do­wą mo­że, z mo­cy art. 300 k.p. do­cho­dzić od pra­co­daw­cy ro­szczeń od­szko­do­waw­czych (por. uchwa­łę 7 sę­dziów SN z dnia 4.12.1987 r. III PZP 85/86, OSNCP 1988/9/109). Pra­co­daw­ca po­no­si peł­ną od­po­wie­dzial­ność z ty­tu­łu nie­do­peł­nie­nia obo­wiąz­ków w za­kre­sie bhp, w na­stęp­stwie cze­go do­szło do po­wsta­nia ne­ga­ty­wne­go skut­ku zdro­wot­ne­go u pra­co­wni­ka, je­że­li zwią­zek przy­czy­no­wy mię­dzy stwo­rzo­ny­mi wa­run­ka­mi pra­cy przez pra­co­daw­cę a da­nym scho­rze­niem jest oczy­wi­sty. Zwią­zek ten mu­si być wy­ka­za­ny przy po­mo­cy od­po­wie­dniej oce­ny sta­nu zdro­wia pra­co­wni­ka do­ko­na­nej przez wła­ści­we­go le­ka­rza al­bo za­kład opie­ki zdro­wot­nej, a w to­ku po­stę­po­wa­nia spor­ne­go przez bieg­łe­go są­do­we­go. Za­sa­da od­po­wie­dzial­no­ści z ty­tu­łu cho­ro­by pa­ra­za­wo­do­wej świad­czy o tym, że usta­wo­daw­ca ob­cią­ża pra­co­daw­cę peł­ną od­po­wie­dzial­no­ścią za stwo­rzo­ne wa­run­ki pra­cy. Sprze­czność wa­run­ków wy­ko­ny­wa­nia pra­cy z pra­wem, nie sta­no­wi obec­nie wy­łą­cznie pod­sta­wy do dzia­łal­no­ści de­cy­zyj­nej in­spek­to­ra pra­cy, ale tak­że upra­wnia pra­co­wni­ka do do­cho­dze­nia ro­szczeń z te­go ty­tu­łu. Ta za­ist­nia­ła zmia­na ma­ją­ca zwią­zek z we­jściem Pol­ski do Unii Eu­ro­pej­skiej po­le­ga więc na na­da­niu pra­co­wni­kom peł­nej pod­mio­to­wo­ści w sto­sun­kach pra­cy. Ce­chą tej pod­mio­to­wo­ści jest po­wszech­na moż­li­wość do­cho­dze­nia przez pra­co­wni­ka ro­szczeń od pra­co­daw­cy w ra­zie na­ru­sze­nia przez pod­miot za­tru­dnia­ją­cy prze­pi­sów i za­sad bhp. Od­po­wie­dzial­ność od­szko­do­waw­cza pod­mio­tu za­tru­dnia­ją­ce­go za skut­ki stwo­rzo­nych złych wa­run­ków pra­cy nie wy­łą­cza moż­li­wo­ści przy­czy­nie­nia się sa­me­go pra­co­wni­ka do po­wsta­nia, czy po­głę­bie­nia ne­ga­ty­wnej oce­ny je­go zdro­wia, nie wy­łą­cza­jąc na­wet koń­co­we­go efek­tu śmier­tel­ne­go. W wy­ro­ku z 6 mar­ca 1997 r. Sąd Naj­wyż­szy uznał, że uzu­peł­nia­ją­ce od­szko­do­wa­nie na pod­sta­wie prze­pi­sów Ko­dek­su cy­wil­ne­go dla człon­ków ro­dzi­ny pra­co­wni­ka zmar­łe­go wsku­tek uzna­ne­go za cho­ro­bę za­wo­do­wą no­wot­wo­ru krta­ni, mo­że być ob­ni­żo­ne od­po­wie­dnio do stop­nia przy­czy­nie­nia się pra­co­wni­ka, na sku­tek pa­le­nia ty­to­niu, do po­wsta­nia i roz­wo­ju tej cho­ro­by (zob. wy­rok SN z dnia 6.03.1997 r. II UKN 20/97, OSNP z 1997 r. Nr 23, poz. 478). Z pun­ktu wi­dze­nia od­po­wie­dzial­no­ści za skut­ki cho­rób zwią­za­nych z wa­run­ka­mi pra­cy, pra­co­daw­ca lek­ce­wa­żą­cy swo­je obo­wiąz­ki w oma­wia­nym za­kre­sie, na­ra­ża się na real­ną moż­li­wość po­no­sze­nia z te­go ty­tu­łu da­le­ko idą­cej od­po­wie­dzial­no­ści od­szko­do­waw­czej, wzglę­dem posz­ko­do­wa­nych pra­co­wni­ków.

• « poprz.
• nast. »