PORADY PRAWNE

Zmiany w zwolnieniach lekarskich i zasiłkach które nastąpiły od stycznia 2022 r.

Szczegóły

Utworzono: czwartek, 14, kwiecień 2022 10:02

Z początkiem 2022 roku weszły w życie ważne zmiany w systemie ubezpieczeń społecznych. Prawodawca uzasadnia je koniecznością uporządkowania i modernizacji oraz wprowadzenia jednolitych rozwiązań w zakresie przyznawania i wypłaty świadczeń. Ponadto, konieczne jest także usprawnienie funkcjonowania ZUS w kontekście gospodarki finansowej oraz rozliczeń płatnikami składek. Ustawa z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, dokonanuje kilku szczegółowych zmian w systemie ubezpieczeń społecznych.   

Zasiłek chorobowy - zmiany w zaległościach składkowych

      Istotna zmiana dotyczy uchylenia zasady, w myśl której nieterminowe opłacenie składek powodowało ustanie dobrowolnych ubezpieczeń. Od 1 stycznia 2022r. dana osoba podlegać będzie dobrowolnemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu albo chorobowemu od dnia zgłoszenia dotego ubezpieczenia do dnia wyrejestrowania.Powyższa zmiana jest bardzo istotna, gdyż przedsiębiorcy będą mogli otrzymać świadczenia zubezpieczenia chorobowego również gdy opłacą składki po terminie. Zatem nie będą oni musieli składać wniosków o wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie. Zwrócić uwagę należy na to,  że  wnioski o  zgodę na  opłacanie składek  po terminie  za okres sprzed 1 stycznia 2022 r. można będzie składać tylko do 30 czerwca 2022 r. Co więcej przeszkodą w wypłacie zasiłku nie będzie zadłużenie wynoszące maksymalnie 1 proc. minimalnego wynagrodzenia, jak to ma miejsce w chwili obecnej.                                                                                                                                                                                                             

 Nowa Wysokość zasiłku chorobowego za czas pobytu w szpitalu.

       Miesięczny zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu  wynosił obecnie 80% podstawy wymiaru zasiłku. Zmianę tę należy ocenić nakorzyść. Do końca 2021 r. zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu wynosił 70% podstawy wymiaru zasiłku, a za okres pobytu w szpitalu od 15. do 33. dnia niezdolności do pracy w roku kalendarzowym w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia, 80% podstawy wymiaru zasiłku. Tak więc od tego roku miesięczny zasiłek chorobowy wynosi 80% podstawy wymiary zasiłku bez względu na to, czy osobajest hospitalizowana czy przebywa w domu.

Zmiana ustalania wymiaru zasiłku .

       Do 2021 r. podstawę wymiaru zasiłku obliczało się na nowo, jeżeli w pobieraniu zasiłków wystąpiła przerwa wynosząca co najmniej trzymiesiące kalendarzowe. Po

zmianach podstawa wymiaru zasiłku będzie ustalana na nowo, jeśli między okresami pobierania zasiłków wystąpiprzerwa wynosząca co najmniej jeden miesiąc kalendarzowy. W związku z tym, podstawy wymiaru zasiłku nie będzie się obliczać na nowo, jeżeli między okresami pobierania zasiłków nie było przerwy albo przerwa była krótsza niż miesiąc kalendarzowy.

Okresy zasiłkow po nowemu

        Przed 2022 r. do okresu zasiłkowego wliczało się się wszystkie nieprzerwane okresy niezdolności do pracy, nawet jeżeli niezdolność do pracy była spowodowana różnymi przyczynami. W przypadku przerw w niezdolności do pracy, do okresu zasiłkowego wliczało się okresy niezdolności do pracy przypadające przed przerwą, o ile niezdolność spowodowana była tą samą przyczyną, a przerwa nie przekraczała 60 dni. Przerwa w niezdolności do pracy i zachorowania po przerwie z innej przyczyny (trwającej nawet jeden dzień), oznaczała powstanie prawa do nowego okresu zasiłkowego. Obecnie okres zasiłkowy uniezależniony jest od tego, czy przyczyna niezdolności do pracy występująca przed przerwą i po przerwie jest ta sama. Do okresu zasiłkowego wliczane są okresy poprzednich niezdolności do pracy, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy nie przekroczy 60 dni, niezależnie od przyczyny. Natomiast do okresu zasiłkowego nie wlicza się okresy niezdolności do pracy przypadające przed przerwą nie dłuższą niż 60 dni, jeżeli po przerwie niezdolność do pracy wystąpi w trakcie ciąży.      Zmiana ta ma istotne znacznie, gdyż zasiłek chorobowy wynosi obecnie  maksymalnie 182 dni, a to z uwagi na fakt, iż nie ma znaczenia przyczyna niezdolności do pracy przed i po przewie. Oznacza to, żegdy osoba ubezpieczona w ciągu 60 dni zachoruje na inną chorobę, okres tej niezdolności do pracy zostanie zaliczony do poprzedniego okresu zasiłkowego i do limitu 182 dni. Zmiana ta może ograniczyć prawo do pobierania świadczeń chorobowych, ponieważ po upływie 182 dni pobierania zasiłku chorobowego, zasiłek ten nie przysługuje. Pracownikowi pozostaje jedynie możliwość wystąpienia z wnioskiem o zasiłek rehabilitacyjny, który w ramach nowelizacji przepisów nie uległ zmianie.

Zmiany w zasiłku po ustaniu ubezpieczenia .

      Nowe regulacje skróciły okres pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia do 91 dni. Zauważyć należy, że za okres niezdolności do pracy przypadający po ustaniu ubezpieczenia, zasiłek chorobowy przysługuje nie dłużej niż przez 91 dni. Sytuacja ta nie dotyczy niezdolności do pracy spowodowanej gruźlicą, występującej w czasie ciąży lub powstałej wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianych dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów. Zmiana ta nie jest korzystna, gdyż do końca 2021 r. zasiłek chorobowy po ustaniu ubezpieczenia przysługiwał na za cały okres zasiłkowy czyli 182 dni lub 270 dni .

 Zasiłek macierzyński po śmierci pracodawcy .

       Zmiany rozszerzyły grupy osób uprawnionych do zasiłku macierzyńskiego i zasiłku w wysokości zasiłku manierzyńskiego.Dotyczy to osób które z przyczyn niezależnych tj. śmierć pracodawcy utraciły prawo do ubezpieczenia chorobowego i urodziły dziecko po ustaniu tego ubezpieczenia. Od nowego roku prawo do zasiłku macierzyńskiego oraz zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego, przysługiwać będzie w razie śmierci pracodawcy czego nie było w poprzednich regulacjach prawnych. Oznacza to, że kobiety w ciąży, które utracą umowę w związku ze śmiercią pracodawcy, będą miały identyczne prawa jak te, których pracodawca ogłosił upadłość lub uległ likwidacji .

 Terminy wypłat świadczeń z ubezpieczeń społecznych .

       Od stycznia 2022 r. ujednolicono  terminy wypłat świadczeń, są one wypłacane na bieżąco po stwierdzeniu uprawnień lecz nie później niż 30 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej  do ustalenia prawa do zasiłku , gdzie w poprzednich przepisach 30 dniowy okres następował po złożeniu dokumentów stwierdzających uprawnienie do zasiłku.

Nowe sposoby odzyskiwania należności przez ZUS .

       Obecnie ZUS może potrącać zadłużenie ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych wpłacanych płatnikowi przez zakład pracy. Zmiana ta ma na celu usprawnienie odzyskiwania należności z tytułu składek, ale przy zminimalizowaniu, względem zobowiązanego, kosztów dochodzenia co jest kontynuacją regulowań prawnych które w 2021 r. uprawniły organ rentowy do dochodzenia nienależnie pobranych świadczeń również w trybie egzekucji sądowej.

Zmiany mające nastąpić w 2023 r.

       Wraz z początkiem 2023 r. każdy płatnik składek został zobowiązany do założenia i utrzymywania profilu informacyjnego na PUE ZUS i przekazać zakładowi swój adres elektroniczny. W przypadku gdy płatnik składek nie dopełni tego obowiązku do dnia 30 grudnia 2022 r, profil zostanie założony przez ZUS. Obecnie zwolnieni z tego obowiązku są pracodawcy zatrudniający do pięciu osób.

• « poprz.
• nast. »