PORADY PRAWNE

BHP. Obowiązki pracodawcy wobec pracownika

Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku ani do pracy, do której wykonywania nie ma on wymaganych kwalifikacji i umiejętności oraz dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bhp.
BHP. OBOWIĄZKI PRACODAWCY WOBEC PRACOWNIKA.
Zanim przystąpimy do pracy

Pracodawca nie może dopu­ścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekar­skiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku ani do pracy, do której wykonywania nie ma on wymaganych kwalifikacji i umiejętności oraz dostatecznej znajomości przepi­sów oraz zasad bhp. Zasady przeprowadzania wstęp­nych badań lekarskich reguluje art. 229 kodeksu pracy oraz rozporządzenie ministra zdrowia i opieki społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzenia badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w kodeksie pracy (Dz.U. nr 69, poz. 332 z póżn. zm.). W myśl art. 229 par. 1 k.p., wstępnym badaniom lekarskim podlegają osoby przyjmowane do pracy oraz inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe. Badaniom tym nie podlegają jednak osoby przyjmowane ponownie do pracy u danego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy, na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z tym pracodawcą.
PRZYKŁAD

Pracownik spółdzielni mieszkaniowej był zatrudniony dotychczas w charakterze instalatora oraz konserwatora instalacji doprowadzających energię cieplną do mieszkań. Z uwagi na potrzeby pracodawcy pracownikowi ma zostać powierzone wykonywanie pracy palacza w kotłowni węglowej zapewniającej lokalom spółdzielczym centralne ogrzewanie i ciepłą wodę. W związku z powyższym pracodawca kieruje tego pracownika na badania lekarskie. Po przeprowadzeniu badania pracownik uzyskuje od lekarza medycyny pracy zaświadczenie o braku przeciwwskazań do wykonywania czynności palacza, przedstawia je pracodawcy, po czym przystępuje do wykonywania nowych obowiązków.
Na badanie kieruje pracodawca

W myśl par. 4 rozporządzenia, badanie przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę i na jego koszt. Powin­no ono zostać przeprowadzone w miarę możliwości w godzinach pracy danego pracownika. Za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzanym badaniem pra­cownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, a w razie konieczności wykonania, ich w innej miejscowości, ma prawo do zwrotu kosztów przejazdu według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych (art. 229 par. 3 k.p.).

Szkolenie pracownika przed przystąpieniem do pracy nie jest wymagane w przypadku podjęcia przez niego pracy na tym samym stanowisku pracy, które zajmował u danego pracodawcy bezpośrednio przed nawiązaniem z tym pracodawcą kolejnej umowy o pracę.

Skierowanie na badania powin­no określać: rodzaj badania profi­laktycznego, jakie ma być wykonane (a zatem w omawianym przypadku - wstępne badanie lekarskie), i stanowisko pracy, na którym dana osoba ma być zatrudniona. Powinno także informować o występowaniu na danym stanowisku czynników szkodliwych lub uciążliwych dla zdrowia.

Po przeprowadzeniu badania pracownik otrzymuje orzeczenie lekarskie dopuszczające go lub nie do pracy na danym stanowisku. Jeśli w zaświadczeniu stwierdzony zostanie brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania określonej pracy, pracodawca może dopuścić pracownika do jej świadczenia.
Wstępne szkolenie w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy

Zaznajamianie pracowników z przepisami i zasadami bhp dotyczącymi wykonywanych przez nich prac należy również do podstawowych obowiązków pracodawcy. Znajomość przepisów bhp oraz ich przestrzeganie jest natomiast obowiązkiem pracownika. Podkreślenia wymaga, iż pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bhp jeszcze przed dopuszczeniem go do pracy.

Zasady szkoleń bhp reguluje art. 2372-2375 k.p. oraz rozporzą­dzenie ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie szczegółowych zasad szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. nr 62, poz. 285). W myśl par. 1 rozporządzenia, szkolenia prowadzone są przez pracodawców, a na ich zlecenie także przez jednostki organizacyjne uprawnione do prowadzenia takiej działalności. Paragraf 3 rozporządzenia stanowi, iż szkolenie bhp powinno za­pewniać uczestniczącym w nim pracownikom zaznajomienie się z zagrożeniami wypadkowymi i chorobowymi związanymi z wy­konywaną pracą, poznanie przepisów i zasad bhp w zakresie niezbędnym do wykonywania pracy oraz nabycie umiejętności wykonywania pracy w sposób bezpieczny dla siebie i innych. Powinno także uczyć postępowania w sytuacjach awaryjnych i udzielania pomocy osobom, które uległy wypadkom. Zasady przeprowadzania szkoleń wstępnych uregulowane zostały w par. 8-14 rozporządzenia. Przepisy te określają trzy rodzaje szkoleń wstępnych różniących się zakresem i stopniem szczegółowości informacji pozyskiwanych przez pracownika: szkolenie wstępne ogólne („instruktaż ogólny"), szkolenie wstępne na stanowisku pracy („instruktaż stanowiskowy") oraz szkolenie wstępne podstawowe, określając przy tym, którzy pracownicy obowiązani są przystąpić do danego rodzaju szkolenia.

Dodatkowe informacje